Zondag 28 juli gaan we verder naar Swinoujscie, healing de laatste Poolse havenstad voor de Duitse grens. Vroeger was het Duits hier, maar na de Tweede Wereldoorlog is het gebied Pools geworden. Het is nu een drukke zeehaven en badplaats.

Jachthaven van Swinoujscie

Er hangt verandering van weer in de lucht, we zien veel wolken en de wind is nogal wisselend. Volgens de voorspelling moeten we kunnen zeilen als we ’s ochtends vertrekken. Het is maar 30 kilometer, een paar uur varen. Het lukt inderdaad om het grootste deel op het zeil te doen, met snelheden van 5 (weinig voor de boot) tot 13 (heel mooi voor de boot) kilometer per uur.

Als we aankomen tanken we Poolse diesel, die zou goedkoper zijn, maar veel zal het niet schelen. We betalen € 1,47 per liter. De jachthaven van Swinoujscie is heel groot, goede voorzieningen, en hetzelfde prijsniveau. De jachthaven ligt in een oude handelshaven met gerestaureerde kades. Een deel van de oude bebouwing staat er nog. Eén en andere mede met hulp van de EU.

Na aankomst gaat Gilbert de omgeving verkennen met het fietsje en Elly doet een dutje in de boot.  Ook hier weer grote strand-steden, aan de Poolse kant bij Swinoujscie, en aan de Duitse kant bij Ahlbeck. De grens is trouwens interessant: er loopt een fietspad
door de duinen, en bij de open grens is een mooi monument gemaakt.

Open-grens monument Polen en Duitsland

Maar als je de andere kant opkijkt zie je nog wel een grote open strook, die vast niet veel is veranderd sinds de grenswachten weg zijn. Aan de Poolse kant kun je zo het strand op, aan de Duitse kant staan borden met instructies.
Een beetje verschil in aanpak is er nog wel. Maar de Oostzee strandsteden zijn aan de Duitse en Poolse kant toch wel vergelijkbaar.

Grens oude stijl aan de andere kant van het fietspad

’s Avonds eten we aan boord voor de verandering. Maandag is een dag met wolken en wat regen. We bakken een appeltaart en een brood, en doen als het even droog is een rondje Swinoujscie. Heel bijzonder is het niet. Het is vooral een havenstad, met een paar wandel-winkelstraten.

Appeltaart in de nieuwe bakvorm

Het is wel een geschikte plaats om mooie havenkranen te fotograferen. Als kind heb ik met Fisher technik heel wat kranen in elkaar gezet, en een deel van die
constructies herken ik hier in de havens. Misschien maak ik nog een aparte haven-kranen post, voor nu een exemplaar uit Swinoujscie.

Havenkranen

Vrijdag 26 juli gaan we langs de Poolse kust ‘terug’, view naar het westen richting Duitsland. Onze volgende stop is Dziwnów, sovaldi sale een kleinere Poolse kustplaats. Het is een kleine 60 kilometer varen. Het is zonnig en windstil, patient dus we beginnen op de motor. Na ruim twee uur motoren is er genoeg wind om verder te kunnen zeilen, dat doen we dan ook.  Vrijwel de hele kust is zandstrand, en zeker de helft is bomvol met toeristen.  Onvoorstelbaar hoeveel mensen hier moeten zijn in de zomer.

Strand aan de Poolse kust

Als we om 5 uur aankomen bij de jachthaven worden we begroet door de douanier/havenmeester bij de riviermond. Hij schrijft alles op terwijl we op een paar meter van zijn steiger drijven op roepafstand. We mogen verder naar de vissershaven. Daar een vriendelijke (andere) havenmeester met ook weer een hoop formulieren.  In zijn en mijn beste Duits komen we er wel uit.  We liggen aan de kade van de vissershaven. Een heel andere haven dus, nog geen groot project, al hangt er wel een tekening met de plannen bij het havenkantoortje.

Vissershaven van Dziwnów

Dziwnów is veel minder een stad, het is een heel lang (kilometers) lint met winkels en restaurants direct achter de duinenrij. Ook hier heel veel mensen, die deels verblijven in de huizen van het plaatsje (overal staat ‘kamers te huur’), en in de huisjes en campings in de buurt. Het is duidelijk waar het stadje van leeft. ’s Winters is het er vast uitgestorven.

Zaterdag is het nog warmer. ’s Ochtends volgen we de activiteit van de vissers. Na rijp beraad kopen we twee platvisjes om zelf schoon te maken. Dat gaat probleemloos, al duurt het wat langer dan bij de vissers die met een paar sneden klaar zijn. Elly bakt de visjes. Veel verser kan het niet, zo uit het ijs in de pan.

Verse vis

Er wordt veel vis aangevoerd met kleine bootjes die de netten voor de kust beheren. Als een bootje aankomt, staan er mannen en vrouwen gereed om de vangst te verwerken. Vrouwen om de vis uit de netten te halen, en eventueel schoon te maken, en mannen om de netten weer netjes in grote zakken te doen. Direct daarna wordt al heel veel aan de kade verkocht aan (denken we) plaatselijke restaurants. De rest wordt opgehaald met busjes.

Drukte bij een net aangekomen visser

’s Middags gaan we met het bijbootje een eind de rivier op naar het volgende stadje, Kamien Pomorski. Het achterland is heel anders dan we vanuit de boot verwacht hadden. Als je langs de kust vaart zie je een bos op een duinenrand. Als je aan land bent blijkt dat bos op zijn hoogst 100 meter breed, en daarna is het gewoon een polderlandschap met boerderijen en dorpjes.

Kamien Pomorski

Bij Dziwnów kom je via de rivier op een meren gebied waar ook aardig wat watersport is. Kamien Pomorski heeft een hele grote jachthaven, die helaas nog hoofdzakelijk leeg is. Ook hier aangelegd met hulp van de EU volgens de borden. Er is een grote hoek met misschien wel 100 boxen voor gasten, waar geen enkele boot ligt. De meeuwen zijn er wel blij mee.

’s Avonds eten we op zijn Pools in het stadje. Het is zo goedkoop dat je er zelf niet voor kunt koken.

Winkelstraat in Dziwnów

Woensdag 24 juli gaan we verder richting Polen, generic naar Ko?obrzeg, een stad zo’n 100 km ten oosten van de Duitse grens. Weer een nieuw land voor ons. We weten niet wat we moeten verwachten, maar we hopen dat het er weer heel anders is.

Het is een warme lome dag. Als we net vertrokken zijn staat er nog wat wind (6 knopen) achter Bornholm, we zetten de parasailor daarvoor. Maar na een goed half uur valt de wind helemaal weg, 2 knopen uit verschillende richtingen. We strijken het zeil en starten de motor.

De komende uren is het leeg om ons heen. Geen boten, geen vogels, alleen veel wespen. Elly blijft daarom liever binnen. Gilbert maakt het verslag over Bornholm en leest wat. Om 3 uur krijgen we Polen in zicht, eerst windmolen parken. Tegen zes uur moeten we er zijn. Dat klopt ook, met motor kun je dat beter uitrekenen dan op het zeil.

Binnenkomst bij Ko?obrzeg

Ko?obrzeg heeft een hele moderne jachthaven. We liggen aan een kade met ingebouwde stoot-rubberranden, electra en water naast de boot. Afgifte van water en stroom gaat met chips die je bij het havenkantoortje kunt kopen.

Jachthaven van Ko?obrzeg

De jachthaven accepteert alleen Pools contant geld, dus mijn eerste tochtje is een geldautomaat zoeken met de fiets.Google geeft een paar foute tips, maar ik ontdek daardoor wel een hele levendige Poolse toeristenstad. Ko?obrzeg heeft een kuststad met heel veel marktjes, eettentjes, stalletjes, restaurants, kermissen, vele malen meer vertier dan in Scheveningen. En best rommelig gezellig, heel druk met Poolse toeristen.

Winkeltjes in Ko?obrzeg

De geldautomaat vind ik bij het station. De vaarwijzer meldde dat het centrum van de stad buiten loopafstand is, maar dat is niet zo. Het is niet veel meer dan een kilometer naar strand-stap, station of het oude centrum.

Intercity loc bij station Ko?obrzeg

Met het geld dus terug naar de haven. Hier geen automaat zoals in Denemarken, maar een groot boek waarin alle gegevens over de boot worden genoteerd. Eigenaar, thuishaven, volgende haven, aantal mensen. Uiteindelijk kost het 50 zloty, ofwel € 12 per nacht. Plus nog 20 zloty of zo voor water en stroom en douches. Andere prijzen dan op de wadden of in Denemarken.

’s Avonds lopen we naar de strandstad om wat te eten in een restaurantje, ook al voor een schappelijke prijs.

Strand van Ko?obrzeg

Terug lopen we door een park, aangelegd met hulp van de EU.

Park in Ko?obrzeg

De volgende dag is een wasdag voor de boot en kleding; de haven heeft een moderne wasruimte. Alles lijkt bemeten op basis van de plannen die ze hebben. We krijgen een boekje waarin staat dat ze naast de bestaande haven een nieuwe havenkom willen graven met ruimte voor nog 150 boten, waarmee de totale grootte dan op 250 boten komt. Het hele project, inclusief de restauratie van de Morast Redoute naast de haven, komt tot stand mede dankzij EU subsidies. In die Redoute is er elke avond life muziek.

Morast Redoute Ko?obrzeg

’s Avonds lopen we naar het centrum van Ko?obrzeg, kijken hoe dat er uit ziet.  Ook hier relatief veel park, het stadhuis uit 1829 en de kathedraal.   We eten een pizza bij een tentje naast het stadhuis.

Stadhuis Ko?obrzeg

20 juli (zaterdag) vertrekken we richting Bornholm, there een tocht van 24 mijl (40 km). Ik heb vroeger heel veel in de atlas gebladerd, viagra sale maar Bornholm kende ik niet. Het is een Deens groot eiland ten zuidoosten van Zweden.

Het is nog steeds zomer. Als we even na negen uur uitvaren is er geen wind, we beginnen op de motor. We proberen ook de parasailor, maar zonder wind kan die er ook niks van bakken. Met de parasailor hebben we tenminste 6 knopen nodig uit een beetje constante richting. Dat hadden we niet. Maar al doende weer wel wat opgestoken over wat er allemaal niet goed kan gaan met de parasailor lijnen. Met windstil weer kun je dat goed oefenen.

Iets verder richting Bornholm is het relatief druk met grote vaart. Niet zulke grote schepen als we in Rotterdam zien, maar wel een gestage stroom.

Scheepvaart in het Bornholmsgat

Rond de middag steekt er nog wat wind op. We laten ons met halve wind op de genua naar de haven van Allinge drijven. Allinge is een oud stadje op de noordoostpunt van Bornholm. De haven is niet heel groot, maar havens zijn hier niet snel “vol”. We leggen aan naast een motorboot van ongeveer gelijke lengte. Later op dag komen er nog twee boten naast ons. In het rijtje voor ons liggen zelfs 6 boten aan elkaar! Zolang er nog ruimte overblijft om de haven in de te varen, wordt er gestapeld.

Haven van Allinge

We lopen een rondje door het stadje, leuk toeristisch plaatsje met ook hier weer kleurrijke vakwerkhuizen.

Allinge op Bornholm

We besluiten dat het een goede dag is om de BBQ, die we al een paar jaar meenemen, te gebruiken. In de supermarkt kopen we vlees, en net buiten de haven zoeken we een plekje op de stenen met onze wegwerp BBQ en een fles rosé. Het duurt “even” voor de BBQ op gang komt, maar als we na een uur ons eten op hebben zijn alle blokjes heet.

BBQ op zijn Deens

Wel leuk om zo een keer te eten. In Denemarken en Zweden zien we heel veel Cobb en Weber BBQs, het werkt wel aanstekelijk.

’s Avonds probeer ik gierzwaluwen te fotograferen. Dat valt duidelijk niet mee. Ondanks het feit dat ik heel veel foto’s maak, is er niet een echt goede foto bij. Eigenlijk weet ik ook niet echt hoe ze er uit zien. Op de foto lijkt het alsof ze een volle krop hebben in de vlucht.

Gierzwaluw

Vanuit Allinge kun je wandelen naar het Hammershus, de grootste kasteel ruïne van noordwest Europa volgens de gidsjes. De wandeling voert uit het stadje, door korenvelden langs de marmergroeve Moseløkke. De groeve is nog steeds in gebruik en door de week open voor toeristen. Wij waren er op zondag en hebben dus alleen plaatjes van de groeve vanaf het wandelpad. Het is duidelijk dat er een hoop marmer is gewonnen!

Marmergroeve Moseløkke

Na de groeve lopen we door een bos naar het Hammershus. Het kasteel is eeuwen in gebruik geweest, de bouw is begonnen rond 1250, in 1661 zat de dochter van Koning Christian IV er gevangen, en in 1748 is het door het Deense leger verlaten. Daarna is het kasteel als steengroeve gebruikt voor bebouwing in de omgeving, tot het een monument werd in 1822. Nu worden er opgravingen gedaan om meer te leren over de vroege bewoning, en tevens worden de muren die er nog staan opgeknapt. Er is nog genoeg over om je te kunnen voorstellen dat het een onneembare stad was.

Hammershus

Vanaf het Hammershus dalen we af naar Hammerhavn, de haven die is aangelegd voor de export van marmer uit de naburige groeves. Volgens de vaargids was het als jachthaven nogal primitief, maar alles is opgeknapt. Mooie steigers, mooi sanitair, café. Er zijn een aantal boxen, maar de grotere jachten liggen zoals in de meeste havens in pakketjes naast de steiger. Als wij er komen is het niet druk. Het is een mooi plekje, vlakbij het kasteel en oude marmergroeves. Wel onbeschut bij westenwind.

Hammerhavn

Verder naar het noorden komen we langs een aantal meertjes. De Opalsø is het restant van een hele grote steengroeve. Nu is er een indrukwekkende kabelbaan: vanaf de rots boven kun je aan een kabel naar beneden roetsjen. Je maakt dan flink snelheid tot je beneden remt in het water, met een mooie fontein. Ziet er mooi uit.

Durfal bij de Opalsø

Als we omhooglopen langs het meertje ligt er aan de andere kant van het pad nog een meertje, het lijkt zeker 40 meter boven de Opalsø. Als Nederlander verwacht je dat niet. De tocht terug voert langs de dorpjes.

’s Avonds werkt Gilbert Facebook weer wat bij voor de thuisblijvers, en reparareert Elly de voortent van de buiskap.

Maandag 22 juli gaan we verder naar Svaneke, zo’n 25 kilometer verder langs de oostkust van Bornholm. Gilbert haalt ’s ochtends nog brood volgens het beproefde recept: kijk waar de mensen met broodzakjes vandaan komen en ga die kant op. Werkt heel goed in jachthavens. Het zijn bijna altijd mannen valt ook op.

Oostkust Bornholm

Om 9 uur vertrekken we met een zwakke zuid-oostenwind. Precies tegen. Maar het is mooi weer, dus we gaan rustig opkruisen. Nadat we twee lange rakken hebben gedaan, draait de wind en kunnen we de rest in één stuk doen. Zo zijn we uiteindelijk snel in Svaneke. In de haven kunnen we aanleggen naast een Deens zeiljacht. We zijn nummer drie in het pakketje.

Haven van Svaneke

We lopen een rondje door Svaneke, weer een heel ander plaatsje dan Alligne. Hier heel veel glaswerk en glaskunstenaars. En een rokerij. ’s Avonds eten we een gerookte haring, die ze hier een Bornholmer noemen. Vers gerookt. Het wordt opgediend met veel zeezout, ui, bieslook, een potje eigeel, brood met boter. Het is even werk om te fileren, maar het visje is lekker.

Bornholmer (gerookte haring)

Als we terugkomen is de eerste boot in ons rijtje druk in de weer met extra lijnen alsof hij een storm verwacht. Ook wij leggen een extra lijn voor hem. Het gekke is dat het windkracht 4 is, en de verwachting is afnemende wind. Als de wind de volgende ochtend inderdaad is afgenomen, blijft hij toch in de haven vanwege de deining die er nog staat. Een voorzichtige kapitein dus.

Dinsdag verkennen we Bornholm verder met de bus. Eerst naar de Østerlars Rundkirke. De kerk dateert uit 1150, en was multi-functioneel: het was een kasteel met schietgaten, een kerk, en een voedsel pakhuis. Indertijd dienden de Rundkirkes dus vooral een militair doel. De Østerlars Rundkirke is de grootste van de 4 overgebleven kerkjes. Waarschijnlijk stamt het puntdak uit een latere tijd. In eerste instantie was er een plat dak waarop boogschieters konden plaatsnemen. Het puntdak is later aangebracht, omdat het de constructie van de muren minder belast.

Østerlars Rundkirke

We willen ’s middags naar het strand bij Dueodde, aan de zuidkant van het eiland. Maar dat valt niet mee met de bussen, die eens per uur of twee uur rijden. Na enig puzzelen met de dienstregeling en een kaart lijkt de beste optie om naar de kust te lopen door het dalletje van de Kobbe. Dat is 4 kilometer, en we hebben er ruim een uur voor. Het blijkt een mooi dal te zijn, met af en toe relatief hoge canyon wanden. Aan het begin is een waterval van 4 meter (tja, je moet je attracties wel verkopen). Het pad is behoorlijk rotsachtig, maar wel goed te doen.

Waterval in de Kobbe

Als we verder naar beneden lopen blijkt de tijd toch wel krap. Over stenen met af en toe een fotostop haal je de 5 km/uur niet. Stevig doorstappen dus het tweede deel. Als we bij de kustweg aankomen komt de bus precies aanrijden. Eén minuut later hadden we hem gemist!

Door het Kobbedal

Het is een uur naar Dueodde, met de bus langs alle dorpjes en attracties langs de kust. Het strand is mooi en behoorlijk druk. Vooral op de (enige) strandovergang, een pad over vlonders van een paar honderd meter. Niet Scheveningen druk, maar toch wel veel mensen. Als we na een paar uur teruggaan, is het nog drukker bij de strandovergang. Er is een strandloop met zeker twee duizend deelnemers (als de nummers oplopend zijn uitgegeven). In elk geval zijn het heel veel mensen.

Strand bij Dueodde

Terug in de haven zitten op de meeste boten de mensen met een wijntje in de kuip (dit is een subjectieve waarneming natuurlijk). Dat lijkt ons ook wel een goed plan. Het blijft warm tot de zon onder is. Dan is het ineens fris en tijd om naar binnen te gaan. Daar is het tenminste lekker, 26 graden. Ik geloof dat we wel aan de warmte beginnen te wennen.

De komende dagen gaan we naar Polen, daar voorspellen ze meer dan 30 graden.