Ik dacht altijd dat een foto scherp was, of niet. Maar dat is niet zo simpel. De hele scherpe foto’s die je ziet op internet zijn bijna allemaal bewerkt. Hetzij standaard in de camera bij het aanmaken van de JPEG, hetzij met een foto bewerkings programma achteraf. Dat is niet alleen een kwestie van fouten herstellen, dat kan er tot op zekere hoogte ook mee, maar vooral een kwestie van het op elkaar afstemmen van de camera techniek en je ogen.
Ik heb het verscherpen opgepikt van de vogelsite birdpix, met name deze discussie. Birdpix is site waar vogelaars foto’s delen, en het verscherpen is daar een must. Zonder verscherping kom je niet door de ballotage heen.
Het basis gegeven is dat een camera een beperkt aantal pixels heeft. Simpel gezegd zal het bij een kleur overgang altijd zo zijn dat het pixeltje op een rand van twee kleuren van beide kleuren wat meekrijgt. Het oog ziet dat als onscherpte, ook bij een 12 of 24 Megapixelcamera. Op een 20 inch monitor zou het oog eigenlijk 74 megapixels willen zien (vrij naar ClarkVision) , ik kijk nu naar een monitor met 2.4 megapixels. Dat is dus nog een aanvullende complicatie.
De truc om je ogen een scherpe foto te laten zien is de kleurovergangen extra aan te zetten: naast het twee-kleuren-pixel komen pixels te staan met overdreven kleuren. Ron Bigelow legt dat allemaal netjes uit.
Om een foto op internet te publiceren is er nog een aanvullende complicatie: de camera mag dan wel 8 of 12 of 24 Megapixels tonen, een acceptabele JPG grootte op internet is meer 800×600, ofwel 0.5 Megapixel. Dat levert een file van 100 tot 200 Kbyte. Scherpte komt dus niet van al die pixels, of in elk geval niet alleen.
Het doel is om de foto zo te bewerken dat je oog op basis van het 800×600 plaatje in de webbrowser denkt ‘dat is een mooie scherpe foto’. Een foto die veel detail heeft op de hoge resolutie hoeft dat niet meer te hebben op een lage resolutie. Immers, bij het verkleinen worden naast elkaar liggende punten gemiddeld. En als je foto’s wilt afdrukken in een fotoalbum ligt het weer anders, dan is het totale beeld weer veel groter.
De foto’s die ik de laatste tijd op de site heb gepost zijn allemaal verscherpt. Meestal zelfs in twee slagen: eerst een keer op de volledige resolutie van de camera, en daarna nog een klein beetje na het terugschalen voor het web.
Een opmerking in de birdpix discussie was dat je foto’s die niet helemaal scherp zijn, scherp kunt laten lijken met een kleine ‘drempel’ in het verscherpingsproces. ViewNX kan dat niet, maar Nikon Capture NX en Adobe Lightroom kunnen dat wel.
Het resultaat staat hieronder, ik was helemaal verbaasd. Let nu eens op de kop. Scherpte is zeker niet alleen kwestie van een goede camera, maar ook van bewerking achteraf! Natuurlijk moet het startpunt wel redelijk zijn, garbage-in-garbage-out blijft van toepassing.
De mooiste foto’s knap ik dan verder op met Nikon Capture NX2. Het resultaat is dan een JPG van ruim 100 Kbyte.
Van vrijwel alle foto’s maak ik JPGs. De JPGs die ViewNX maakt zijn veel kleiner, ook op de maximale resolute van 6000×4000 pixels slechts 2 tot 3 Mbyte. Ik gebruik Photoshop Elements om de foto’s te taggen en rubriceren.
